Τύπος στρατηγικής (εργαλείο, εκδήλωση, εκπαιδευτικό μάθημα κ.λπ.)

Φωτογραφικό Εργαστήριο 

Πότε ξεκίνησε / τελείωσε;

Το Εργαστήριο διήρκεσε 5 μήνες το 2018 και 3 το 2019. Η φωτογραφική δράση υλοποιήθηκε στις 7/9/2018 στο Σχιστό και ως pop up event επαναλήφθηκε στις 12/1/2019 στη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης όπου αυτή τη φορά η ομάδα μας προσέφερε τις υπηρεσίες της σε μεικτές ομάδες επισκεπτών και στην τοπική κοινωνία. 

Όνομα του οργανισμού

Καρπός, Κέντρο Εκπαιδευτικών Δράσεων και Διαπολιτισμικής Επικοινωνίας

Πόλη και χώρα

Αθήνα, Ελλάδα

1. Περιγράψτε σύντομα το έργο σας

Το Εργαστήριο για νέους πρόσφυγες που υλοποίησα στη Δομή Προσφύγων του Σχιστού σε ανάθεση του Danish Refugee Council βασίζεται στην τέχνη της Φωτογραφίας. Αρχικά στόχευσα στη δημιουργική χρήση των κινητών τηλεφώνων ως φωτογραφικές μηχανές και μετά στην εξοικείωση με κάμερες DSLR και τη διαχρονική θεματική του πορτρέτου διερευνώντας τις ταυτότητες των νέων μέσα στην ομάδα. 

Οι επιμέρους δράσεις είναι τα στάδια του εργαστηρίου και η προετοιμασία της εκδήλωσης. Τέλος η συμμετοχή στη δημιουργία της ταινίας.
Ασκήσεις:
Εξοικείωση με την προσωπική ματιά. Στόχευση στο κοντινό, και το υποκειμενικό.
Έκφραση Φωτογράφου και ταυτότητα φωτογραφιζόμενου,
Ο ρόλος του φόντου και του Φωτισμού
Προσαρμογή συνθηκών χώρου, επίπλωση κλπ,
Δοκιμές και οργάνωση του ανοιχτού «στούντιο»
Επικοινωνία με την κοινότητα/ πρόσκληση
Στήσιμο «στούντιο»
Επιτόπου επικοινωνία με τους ενδιαφερόμενους
Φωτογράφιση εκ περιτροπής
Επιλογή φωτογραφίας στον υπολογιστή και συνεργασία με τον υπεύθυνο εκτύπωσης
Γύρισμα ντοκιμαντέρ από την αρχή της ημέρας μέχρι το τέλος

2. Ποιος ήταν ο στόχος του έργου;

Στόχος μας ήταν οι έφηβοι να εξελίξουν την εκφραστική τους δύναμη και με αυτοπεποίθηση να αποτελέσουν μια Ομάδα ώστε να προσφέρουν στις οικογένειες της Δομής την ευκαιρία να φωτογραφηθούν επαγγελματικά σε ένα φιλικό περιβάλλον. Επιπλέον παρείχαμε επιτόπου, σε όλους, χωρίς κόστος, την φωτογραφία τους εκτυπωμένη. Η εκδήλωση ονομάστηκε “Ημέρα Πορτρέτου”, είναι ένα γεγονός που συνέδεσε τη μάθηση με το παιχνίδι και την δημιουργία καινούργιων σχέσεων μέσα σε μια κοινότητα. Έφερε κοντά νέους και ενήλικες, αγόρια και κορίτσια, εργαζόμενους στη Δομή και κατοίκους.

Η Ημέρα αυτή στάθηκε έμπνευση για να δημιουργήσω ένα ομώνυμο ντοκιμαντέρ μικρού μήκους που συνέδεσε παρελθόν και παρόν μέσα σε αξιομνημόνευτες στιγμές. Έτσι συνδύασα Φωτογραφία και Κινηματογράφο, καταγραφή και προσωπική ερμηνεία. 

3. Ποιος συμμετείχε στη διαδικασία σχεδιασμού;

Μαρία Λεωνίδα, Σκηνοθέτης, Εκπαιδεύτρια στα Οπτικοακουστικά, Υπεύθυνη προγραμμάτων του Καρπός Κέντρο Εκπαιδευτικών Δράσεων και Διαπολιτισμικής Επικοινωνίας

4. Εάν μπορούσες να αλλάξεις κάτι, τι θα άλλαζες; 

-Επιτεύχθηκε ένταξη αγοριών κοριτσιών, νέων- ηλικιωμένων αλλά και ασυνόδευτων ανηλίκων ή μονογονεϊκών οικογενειών σε όλο το φάσμα των φαρσόφονων. Ήταν όμως μικρή η συμμετοχή των αραβόφωνων (στο Σχιστό). Συνεπώς, οι διαφορετικότητες ανάμεσα σε αλλόφωνες κοινότητες είναι ισχυρές ακόμα και κάτω από τις ίδιες δύσκολες συνθήκες. Σε επόμενη εφαρμογή θα δίναμε περισσότερο βάρος από την αρχή στην ισότιμη συμμετοχή καθώς αυτή τη φορά η αναγνώριση και επίτευξη του εργαστηρίου από ένα ικανό αριθμό οικογενειών και νέων ήταν ένα στοίχημα που απορρόφησε την προσοχή μας. 

-Η ιεραρχία της κάθε οικογένειας αναπαράχθηκε στη φωτογραφία, αλλά θεωρούμε ότι για έστω αυτό το μικρό χρονικό διάστημα τέθηκε ως ζητούμενο στη συλλογική μνήμη των μελών της και η αποτύπωσή του ανοίγει ένα διάλογο. 

-Η ανάγκη διερμηνέα ήταν απαραίτητη για κάποιους συμμετέχοντες στο αρχικό στάδιο οργάνωσης πριν καθιερωθεί το μοτίβο: στήσιμο, επικοινωνία, πόζα, διόρθωση, επικοινωνία, εκτύπωση, προσφορά. 

-Η εκτύπωση αποδείχθηκε ακόμα πιο σημαδιακό στάδιο και τρόπος αναφοράς μετά την εκδήλωση, αλλά η διαχείριση του αριθμού των εκτυπώσιμων αντιτύπων στην περίπτωση της πρακτικής στην Αγορά της Κυψέλης, τέθηκε ως θέμα λόγω της μεγάλης προσέλευσης και της επιθυμίας πολλών αντιτύπων από κάθε φωτογραφιζόμενη παρέα. Σε μια άλλη περίπτωση, βάση προϋπολογισμού και συνολικού χρόνου μπορεί να ορισθεί ένας αριθμός αντιτύπων ανά παρέα εξ αρχής. 

5. Πώς επηρέασε το έργο στην κοινωνία των πολιτών;

Χρησιμοποιήθηκε ως παράδειγμα καλής πρακτικής για την κινηματογραφική παιδεία και ειδικότερα για θέματα αξιολόγησης και ανάδειξης ταινίας δημιουργημένης σε πλαίσια κοινότητας στο MOOC(Massive Online Course) του ευρωπαϊκού έργου«Film Education: From Framework to Impact”που έχει σαν σκοπό την ενίσχυση και ανταλλαγή καλών πρακτικών κινηματογραφικής παιδείας ανάμεσα σε έμπειρους στο χώρο φορείς (British Film Institute, Danish Film Institute, Vision Kino, La Cinematheque Française) και σε χώρες της ανατολικής, κεντρικής και νότιας Ευρώπης. 

 Ακολουθούν κάποια από τα σχόλια που λάβαμε για το ντοκιμαντέρ: 

•  Από την SCI Hellas: We, the SCI Hellas volunteers, watched this during our afternoon film screenings a few days ago. Found this video very interesting and especially touching. The music that accompanies it does it justice and it clearly adds to the overall harmony of this short film. But there is also a really soothing side to it. During these 10 minutes, we felt like we were there, to share this moment with these people. 
•  Ιωάννα Κατσιαφλιάνη , Υπεύθυνη Ψυχολόγος στο Κέντρο Πρόληψης του Δήμου Καλλιθέας: Θα ονόμαζα με όλο τον σεβασμό το ντοκιμαντέρ αυτό "ιστορίες αξιοπρέπειας". Πρώτον σε ότι αφορά στον τρόπο που η σκηνοθέτιδα αντιμετώπισε την ανθρώπινη υπόσταση των ανθρώπων που βρίσκονται σε μια τόσο μεταβατική περίοδο στην ζωή τους κουβαλώντας τις περισσότερες φορές στις αποσκευές τους μόνο τις αναμνήσεις τους και δεύτερο στην ανάδειξη των πορτρέτων των οικογενειών αυτών καθαυτών με τόσο απλό, γνήσιο τρόπο προβάλλοντας την ομορφιά μέσα στην ασχήμια ενός στρατοπέδου προσωρινής διαμονής, σπάζοντας κάποια από τα στερεότυπα που αφορούν στους πρόσφυγες των χωρών της Ανατολής. Θερμά συγχαρητήρια, θα μπορούσε αυτή η ταινία να αποτελέσει το θέμα πολλών σεμιναρίων για την διαφορετικότητα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. 

6.Πως η καινοτομία, η έμπνευση και η συμπερίληψη εφαρμόζονται στην πρακτική σας;

Η πρακτική αυτή καινοτομεί στην διασύνδεση πολλαπλών ομάδων ανθρώπων μέσα από την απλή και καίρια έκφραση. Η ευέλικτη μορφή της Ημέρας Πορτραίτου δίνει βάρος τόσο στη φόρμα (η αισθητική του πορτραίτου που μας εμπνέει) όσο και στην εκπαίδευση, στα εφήμερα συναισθήματα αλλά και τη μνήμη που συσσωρεύει ένα ομαδικό πορτραίτο. Έτσι επιτυγχάνει να συσχετίζει την έμπνευση με την ένταξη. Η ΗΠ δίνει αξία σε όλους όσους σταθούν μπροστά και πίσω από το φακό. Επιπλέον, οι μικροστιγμές όλης της κοινότητας, συμπυκνώθηκαν σε μια κινηματογραφική εκδοχή. Οι νέοι δοκίμασαν με ελευθερία την κάθε τους έμπνευση την οποία μετά συζητούσαμε και καθιερώσαμε την διαδικασία επιλογής. Έτσι μπόρεσαν να εμπιστευτούν τη ματιά τους και να καθοδηγήσουν άλλους αλλιώς δεν θα είχαν την άνεση να το κάνουν. Η όλη δράση έχει ανταποδοτικό και κοινωνικό χαρακτήρα, καθώς η Ημέρα Πορτραίτου εξάσκησε δεξιότητες επικοινωνίας μεταξύ εκπαιδευτών και μαθητών, μαθητών μεταξύ τους.

7.Πως χρηματοδοτήθηκε η βέλτιστη πρακτική σας; 

Από το Danish Refugee Council στα πλαίσια δημιουργίας δράσεων ένταξης μέσω της τέχνης

8. Πως διαχύθηκε/προωθήθηκε η βέλτιστη πρακτική σας;

Η διάχυση/προώθηση της πρακτικής αυτής έγινε μέσα από το site και τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης του Κέντρου Εκπαιδευτικών Δράσεων Καρπός στο οποίο η Σκηνοθέτιδα είναι Υπεύθυνη Προγραμμάτων. Αντίστοιχα και από τις σελίδες του Danish Refugee Council. Η αποτύπωση του εργαστηρίου αυτού μέσα από το μικρού μήκους ντοκιμαντέρ «Portrait day»ταξίδεψε και στο εξωτερικό μέσω της σελίδας του ευρωπαϊκού προγράμματος Silence Hate(http://www.silencehate.eu/media-productions/).